سیلانت به پوشش پلاستیکی محافظ به رنگ سفید یا شفاف گفته می‌شود که بر روی سطوح دندان‌های در معرض خطر پوسیدگی استعمال می‌شود. سطح دندان‌های آسیای عقبی دارای شیار یا فیشورهایی هستند و به سمت پایین دندان‌ها کشیده شده‌اند. فیشورسیلانت‌ها تاثیری بر عملکرد نرمال دندان‌های آسیا نمی‌گذارند. استفاده از فیشور سیلانت درست بعد از درآمدن دندان‌های جدید بسیار موثر است. برای اطمینان بهتر است حفره‌ها و درزها به موقع و قبل از آغاز فرآیند پوسیدگی دندان پوشانده شوند. معمولا از این محصول به محض درآمدن دندان‌های دائم کودکان بین 6 و 12 سال استفاده می‌شود همچنین طبق تشخیص دندانپزشک افراد بالغ هم در صورت نیاز می‌توانند از این محصول بهره ببرند.
فیشورسیلانت‌ها روشی بی‌خطر و بدون درد جهت محافظت از پوسیدگی دندان هستند. سیلانت پوشش یا حفاظ محکمی بر روی دندان شکل میدهد و از وارد شدن غذا و باکتری به داخل شیارهای نازک دندان‌ها جلوگیری می‌کند. اگر شیار و شکاف دندان‌ها عمیق باشند بهتر است درباره نیاز به استفاده از فیشورسیلانت جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان با دندانپزشک مشاوره داشته باشید.
متخصصان ما به شما پیشنهاد می‌دهند که آیا استفاده از فیشورسیلانت‌ها برای کودکان مناسب است یا خیر. برای کسب اطلاعات بیشتر یا تعیین وقت قبلی با شماره تماس حاصل فرمایید.
فهرست عناوین
منظور از فیشورسیلانت چیست؟
حفره یا فیشور به شیارهای عمیقی گفته می‌شود که سطح دندان‌های آسیا مخصوص جویدن غذا را تشکیل می‌دهند. این شیارها بر روی هر دو دندان آسیا و پیشین وجود دارند هرچند به طور معمول حفره فیشور و شیار در دندان‌های آسیا نسبت به دندان‌های پیشین عمیق‌تر است.
اگر چه این حفره‌ها و فیشورها به عمل جویدن کمک می‌کنند اما همچنان امکان گیرکردن موادغذایی در این شیارها وجود دارد. جرم دندان یا همان پوشش باکتریایی که بر روی دندان شکل می‌گیرد ممکن است در صورت عدم بهداشت یا مسواک زدن مرتب بر روی دندان تشکیل شود. دسترسی به این نواحی با مسواک دشوار است در نتیجه مواد غذایی و جرم در ناحیه مورد نظر باقی می‌ماند و باعث کرم خوردگی دندان می‌شود.
باکتری داخل جرم دندان از قند موجود در مواد غذایی و نوشیدنی‌ها تغذیه می‌کند و اسیدی تولید می‌کند که به مینای محافظ دندان هجوم می‌آورد. به مرور زمان مینای دندان از بین رفته و ساییده می‌شود و دندان شروع به پوسیدگی می‌کند.
تشخیص بیماری
تشخیص پوسیدگی‌های فیشور دشوار است چون غالبا از بیرون قابل مشاهده نیستند (ممکن است مینای دندان کاملا سالم به نظر آید). متخصصان دندانپزشکی به معاینه حفره و فیشورهای دندان‌ها می‌پردازند تا معلوم شود بیمار از آنها مراقبت کرده و یا پوسیدگی دارند و در صورت ضرورت بهترین روش درمان شیارها را پیشنهاد می‌کنند. غالبا از یک وسیله نوک تیز منظور بررسی عمق و ضخامت حفره و فیشورهای دندان‌ها استفاده می‌شود. طی چندین سال از این وسیله به عنوان یکی از ابزارهای اولیه جهت تشخیص پوسیدگی حفره و فیشورهای دندان استفاده شده است طوری که امکان آن با عکسبرداری اشعه ایکس هم وجود نداشت. شاید موثرترین روش برای تشخیص پوسیدگی فیشور و شیارها زمانی است که ترکیبی از آزمایش بصری و لامس‌های، بکارگیری ابزار لیزری جهت تشخیص پوسیدگی و عکسبرداری اشعه ایکس (رادیوگرافی) استفاده شوند.
روش سیلانت دندان
به طور کلی روشهای رایج در رابطه با درمان حفره و فیشورهای عمیق دندان مستلزم بکارگیری کم خطرترین تکنیک‌ها می‌باشد. سیلانت دندانی از جمله این تکنیک‌های رایج محسوب می‌شود. انجام فیشور سیلانت بسیار ساده است و تنها چند دقیقه طول میکشد. اجری این تکنیک بسته به نوع سیلانت و سازنده آن کمی متفاوت است. دندانپزشک میتواند این تکنیک را اجرا کند. نیازی به داروی بیهوشی نیست و درمان کاملا بدون درد است. دندانپزشک فقط چند دقیقه دهان را باز می‌کند و همزمان با خشک نگه داشتن دندان‌ها فیشور سیلانت را بر روی آنها قرار میدهد.
روش اجرای فیشور سیلانت به صورت زیر است:
- شخص بیمار برروی صندلی دراز میکشد و پزشک دندانی که قرار است درزبندی شود را با پوشش پشم پنبه‌ای، پد جاذب، اجکتور بزاق یا سدپلاستیکی می‌پوشانند. در واقع هرآنچه که برای خشک نگه داشتن و دورنگه داشتن دندان از بزاق دهان نیاز باشد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- به منظور جرم گیری و خالی کردن باقیمانده مواد غذایی دندان را با مسواک و وسایل مخصوص تمیز می‌کنند.
- ژل مخصوص آبی رنگ بر روی دندان قرار داده می‌شود. این ژل یک اسید دندانی خفیف است و برای قلم زنی دندان استفاده می‌شود.
- سپس ژل را به طورکامل با آب شستشو می‌دهند. دندانپزشک از دستگاه ساکشن برای خارج کردن آب و دور نگه داشتن دوباره دندان از بزاق دهان استفاده خواهد کرد. ظاهر برفک مانند دندان از عمل قلم زنی یا به اصطلاح حکاکی درست آن حکایت دارد.
- بعد از آن فیشور سیلانت همانند رنگ جذب تمام دندان می‌شود. (حفره‌ها و شیارها).
- سپس این ماده توسط پرستار و با دستگاه لایت آبی مخصوص دندان بازسازی می‌شود و اصلاحاتی بر روی عمل گاز گرفتن دندان انجام می‌گیرد. به طور کلی هنگام جویدن غذا کمی حالت اسفنجی مانند بر روی دندان حس خواهید کرد اما طی چند روز این حالت از بین می‌رود و به حالت عادی خود بازمیگردد.
غالبا روش فوق بر روی سه دندان اول آسیا تکرار خواهد شد تا اینکه در نهایت هر چهار دندان فیشورسیلانت شوند.
پس از درمان
شما میتوانید مثل قبل غذا بخورید و بیاشامید. نکته مهم ادامه مراقبت خوب از دندان است؛ مثل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و رژیم غذایی مناسب. فکر نکنید انجام فیشور سیلانت به معنای قطع مسواک زدن است! دندانپزشک هر 6 ماه صرفا به معاینه سیلانت میپردازد تا از سالم بودن و وضعیت آنها مطمئن شود. درصورتی که بخشی از سیلانت از بین رفته یا ساییده شده باشد باید آنها را جایگزین کرد.
فیشورسیلانت چه مدت دوام می‌یابد؟
در هر حال فیشور سیلانت به نگهداری و معاینه منظم از سوی دندانپزشک نیازمند است. تحقیقات اخیر نشان میدهد سیلانتی که به درستی کار گذاشته شود درست به اندازه پرکردن دندان ماندگاری خواهد داشت. حتی اگر سیلانت آسیب ببینید یا ساییده شود به آسانی بازسازی و جایگزین می‌شود. نگهداری و معاینه منظم سیلانت توسط دندانپزشک نیز به دوام آنها کمک خواهد کرد. این کار با معاینه 6 ماه یکبار انجام می‌شود.
پیشگیری از کرم خوردگی شیار و حفره دندان
پیشگیری از کرم خوردگی شیار و حفره دندان در منزل شروع می‌شود. حتما دندان‌هایتان را مخصوصا بعد از مصرف وعده غذایی سرشار از موادقندی و حجیم 2 بار درروز و دستکم 2 دقیقه در هر مرتبه مسواک بزنید. موقع مسواک زدن به بخش سطحی دندان مثل سطوح دندان‌های آسیای عقبی جایی که حفره و فیشورهای بیشتری وجود دارد، توجه داشته باشید.
مشکلات سیلانت دندانی
ممکن است سیلانت دندانی از جای خود کنده شود و به مرور زمان ساییده شود. علت اصلی این مشکل به عدم خشک نگه داشتن دندان حین کار گذاشتن فیشور سیلانت مربوط می‌شود. برای موفقیت آمیز بودن شیار پوشی دورنگه داشتن بزاق دهان کودک از برخورد با دندان بسیار حائز اهمیت است چرا که اگر این کار با کم توجهی، بازنشدن کامل دهان و وجود مقدار زیادی بزاق در دهان انجام شود، مشکل ساز می‌شود. در صورت کنده شدن سیلانت دندان به حالت اول خود باز میگردد و ممکن است با قبلی جایگزین شود. 50 درصد شیارپوشی به مدت 5 سال دوام خواهد داشت اگر طبق دستورالعمل کار گذاشته شود. مشکل دیگر این است که بخشی از سیلانت جدا شود و بخش دیگر به دندان چشبیده باقی بماند یا سیلانت به خوبی به دندان نچسبیده باشد. در صورت رخ دادن این مشکل احتمال دارد پوسیدگی دندان درزیر محل شیارپوشی شکل گیرد و به پرکردن دندان نیاز باشد. عکسبرداری با اشعه ایکس جهت معاینه کارساز است و این کار باید درزمان مناسب انجام شود. ضمنا برای اطمینان از بوجود آمدن مشکل می‌توان هر 6 ماه یکبار از وارنیش فلوراید برروی الگوی کاراستفاده کرد. ثابت شده این کار جایگزین خوبی برای شیارپوشی است.