سفید کردن دندان ها ارزانترین و سریعترین روش برای زیباسازی دندانها به شمار می رود. از آنجا که یک فرد هنگام صحبت کردن حتی لبخند زدن دندانهای خود را در معرض تماشا قرار می دهد پس نمایش یک دندان نا زیبا و بدرنگ احتمالا مخاطب را تحت شرایط نامطلوبی قرار می دهد. اما خوشبختانه سفید کردن دندان ها در دندانپزشکی زیبایی امکانپذیر است و می تواند اعتماد به نفس افراد را بهبود داد.
روش های سفید کردن دندان ها
به طور کلی به دو روش می توان دندان ها را سفیدتر کرد. یک راه افزودن یک لایه خارجی به سطح دندان است. این لایه میتواند، ماده ترمیمی کامپوزیت یا یک لایه سرامیکی باشد که به آن لمینت دندان یا کامپوزیت دندان می گوییم.
روش دیگر سفید کردن دندان ها ، که به آن بیلیچینگ می گوییم، طی آن به دنبال یک واکنش شیمیایی، مولکول های رنگ دستخوش تجزیه می شوند. که می توان آن را سفید کردن دندان ها به روش شیمیایی نامید.
به یاد داشته باشید در بیلیچینگ چیزی به ساختار دندان اضافه نمی شود پس بدیهی است که امکان تغییر فرم دندان ها با آن وجود ندارد و فقط تغییر رنگ ممکن است. در حالی که امکان تغییر فرم دندان ها با روش دیگری مثل لامینیت وجود دارد. لامینیت دندان را می توان سفید کردن فیزیکی دندان در نظر گرفت.
انواع روش بلیچینگ دندان
روش های انجام بیلیچینگ بسیار متعدد هستند اما به طور کلی به دو گروه تقسیم می شوند.
روش In-office: که توسط دندانپزشک و در مطب انجام می شود
روش At-home: که توسط بیمار انجام می شود ولی تحت نظر دندانپزشک است.
برای سفید کردن دندان ها چند راه وجود دارد ؛ می توان از ژل سفید کننده با غلظت بالا در مطب استفاده نمود که به دو یا چند جلسه زمان نیاز دارد.
غالبا ابتدا یک فک سفید می شود تا در مقابل فک دیگر بررسی شود که در صورت رضایت بیمار دندان های فک مقابل هم می تواند سفید شود.
در روش خانگی قالبی از دندان های بیمار تهیه شده و ژلی با غلظت کم در اختیار بیمار قرار داده می شود تا در منزل از آن استفاده نماید. روش استفاده در منزل ممکن است دو هفته به طول بینجامد که روزانه بیمار به مدت 4 ساعت از آن استفاده میکند. در صورت حساس بودن دندان ها به گرما و سرما می توان روزی 2 ساعت از ماده سفید کننده استفاده نمود و قبل و بعد از عمل سفید کردن از دهانشویه فلوراید استفاده کرد.
هر کدام از روش های بیلیچینگ مزایا و معایب خود را دارند. روش داخل مطب هزینه بر است اما حساسیت کاری بیشتری دارد و روز سفیدی دندان در جلسه اول برای بیمار می تواند راضی کننده و امیدوار کننده باشد. روش داخل خانه مستلزم همکاری خوب بیمار و استفاده منظم اوست.
روش سفید کردن دندان ها با کامپوزیت و سرامیک
نتیجه سفید کردن دندان با لامینیت، چه کامپوزیتی چه سرامیکی نسبت به سفید کردن شیمیایی قابل پیش بینی تر و قابل اطمینان تر است به علاوه در صورت نیاز به تغییر دادن شکل ظاهری دندان همزمان با سفید کردن آن، از لامینیت استفاده می شود. همچنین اگر دندانها قبلا ترمیم شده باشند، از لامینیت استفاده می شود چرا که بیلیچینگ فقط رنگ دندان را سفیدتر می کند و نمی تواند مواد ترمیمی را سفید کند.
با استفاده از لمینت دندان و کامپوزیت ونیر ضمن اصلاح نامرتبی دندان می توان رنگ دلخواه را از سفیدی کم و زیاد دندان تا سفیدی دندان با رنگ طبیعی انجام داد.
روش های لمینت و کامپوزیت نیز از دید هزینه با هم متفاوت هستند، اما زمان انجام کامپوزیت دندان در یک جلسه امکانپذیر است.
اگرچه دندانهای انسان ماهیتاً به طور کامل سفید نیست، اما اکثر افراد معتقدند که اگر دندان‌هایی سفیدتر و درخشان‌تر داشته باشند، لبخندشان به مراتب زیباتر خواهد شد.
به مرور زمان در اثر مصرف بعضی خوراکی‌ها، لک‌هایی خارجی روی دندانها ایجاد می‌شود؛ همچنین دندانها به موازات بالا رفتن سن زرد می‌شود و در نتیجه دندان از داخل تیره می‌شود؛ روش‌های مختلفی برای زدودن ایمن لکه‌های خارجی و زردی داخلی دندانها وجود دارد تا دندانها سفیدتر و درخشان‌تر شود.
سفید کردن دندان ها با لیزر
یکی از این روش‌ها بلیچینگ یا سفید کردن دندان ها با لیزر است که در آن دندانپزشک ژل سفید کننده‌ی فعال شونده با نور لیزر را روی دندانها می‌زند. در نتیجه دندانها ظرف 45 ـ 30 دقیقه به طور محسوسی سفیدتر می‌شود. گاهی اوقات لازم است که چند جلسه درمان تکمیلی انجام شود یا از کیت‌های خانگی استفاده شود.
لبخند نشانه دوستی و ساده‌ترین و در عین حال موثرترین روش ابراز محبت است. اگر می‌خواهید دندان‌هایی سفید داشته باشید، باید بدانید که سفید کردن تخصصی دندان درمانی ایمن و بدون درد است که هزینه بالایی ندارد.
روش‌های مختلفی برای سفید کردن دندانها وجود دارد که متخصصین ما بهترین آنها را ارائه می‌دهند. فقط متخصصین دندانپزشکی به بهترین و موثرترین عامل‌های سفید کننده دندانها دسترسی دارند و می‌توانند بلیچینگ را به روشی ایمن و با نتایجی موثر انجام دهند.
دلیل زرد شدن دندانها
زرد شدن دندانها بخشی اجتناب‌ناپذیر از روند طبیعی افزایش سن است. همان‌طور که موها سپید می‌شود، رنگ دندانها نیز به تدریج رو به زردی می‌گذارد. بخش داخلی دندان، یعنی عاج به رنگ زرد است و مینا زرد رنگ نیست. زمانی که دندان خود را ترمیم میکند، عاج جدید تیره‌تر می‌شود و مینای دندان نیز در اثر ساییدگی و عواملی چون دندان قروچه و تماس با اسیدهای مواد غذایی نازک‌تر می‌شود و در نتیجه دندانها زودتر زرد می‌شود. مینای دندان، مانند یک منشور رنگ عاج را از درون دندان بازتاب می‌دهد و دندان را زرد نشان می‌دهد.
به جز افزایش سن، عامل‌های زیر نیز باعث زرد یا تیره شدن دندان می‌شود:
- مصرف تتراسایکلین پیش از 10 سالگی
- زمین خوردن یا ضربه دیدن دندان
- مصرف بیش از حد فلوراید و ایجاد شدن لکه‌های فلوروسیس روی دندان
- آملوژنزیس ایمپرفکتا (AI) اختلال دندانی نادری است که دندانها را زرد یا قهوه‌ای رنگ میکند.
- ژنتیک نیز بر رنگ دندان اثر می‌گذارد.
- پر کردن دندان با مواد نقره‌ای رنگ
- نوشیدن چای، قهوه یا استعمال دخانیات نیز باعث لک شدن لایه خارجی دندان یعنی مینا می‌شود. این عارضه لک دندان نام دارد و تاثیری بر رنگ داخلی دندان ندارد.
متقاضی مناسب سفید کردن دندان ها
کاندید ایده‌آل سفید کردن دندان ها باید از شرایط زیر برخوردار باشد:
- به اندازه کافی بالغ باشد تا متوجه روند درمان بشود.
- از تغییر رنگ و لک شدن دندانهای خود ناراحت باشد.
- از روند درمان آگاهی داشته باشد.
- انتظار واقع‌بینانه و منطقی از درمان داشته باشد.
موارد فوق صرفاً بعضی از شرایطی است که دندانپزشک زیبایی هنگام تعیین مناسب بودن درمان برای هر بیمار مد نظر قرار می‌دهد و وضعیت هر بیمار باید به دقت بررسی شود.
فرایند درمان زیبایی دندان
دو روش برای بلیچینگ و سفید شدن دندان وجود دارد؛ می‌توانید دندانها را در مطب یا در خانه سفید کنید. در هر دو روش از عامل سفید کننده بر پایه پراکسید استفاده می‌شود. کیت‌های خانگی حاوی پراکسید 20 ـ 3 درصد (پراکسید هیدروژن یا کاربامید) است؛ اما دندانپزشک در مطب از محلول پراکسید 43 ـ 15 درصد استفاده میکند.
برطبق یک قاعده کلی هر چه دندانها مدت بیشتری با محلول در تماس باشد، سفیدتر می‌شود؛ از طرفی هرچه درصد پراکسید در محلول سفیدکننده بالاتر باشد، محلول باید مدت کمتری روی دندانها باقی بماند. تماس طولانی مدت ژل سفید کننده با دندان باعث از بین رفتن آب دندان می‌شود و حساسیت دندان را افزایش می‌دهد.
هر یک از روش‌های سفید کردن دندان ها در خانه یا مطب مزایا و معایب خاص خود را دارد، البته حتماً قبل از استفاده از کیت‌های خانگی با دندانپزشک مشورت کنید.
بلیچینگ دندان در مطب
بلیچینگ و سفید شدن دندان در مطب سریع‌تر دندانها را سفید میکند. محلول سفید کننده معمولاً بسیار قوی‌تر از کیت‌های خانگی است. به علاوه گرما، نور یا ترکیبی از این دو برای تسریع و موثرتر کردن درمان به کار برده می‌شود.
چشمگیرترین نتایج، یعنی روشن‌تر شدن 8 ـ 3 درجه‌ای دندانها، معمولاً ظرف 60 ـ 30 دقیقه در یک جلسه در مطب به دست می‌آید. برخی دندانپزشکان تکنیک‌هایی را به کار می‌برند که نیاز به یک جلسه دو ساعته دارد. چنانچه همزمان با درمان در مطب از کیت‌های خانگی نیز استفاده شود، نتیجه‌ای رضایت‌بخش و بلندمدت به دست می‌آید.
دندانپزشک برای سفید کردن دندان ها در مطب ژل محافظ را روی لثه‌ها می‌زند یا برای جلوگیری از آسیب دیدن بافت‌های نرم داخل دهان از محافظ لاستیکی (رابر شیلد) استفاده میکند. سپس دندانپزشک عامل بلیچینگ را روی دندانها می‌زند و آن را با تابش نور مخصوص فعال میکند.
سفید کردن دندان با لیزر
سفید کردن دندان ها با لیزر فقط در مطب انجام می‌شود. دندانپزشک ماده سفید کننده را روی تک تک دندانها می‌زند و سپس آن را با لیزر گرم میکند تا تاثیر ژل بیشتر و سریع‌تر شود. در این درمان از ژل سفید کننده قوی استفاده می‌شود که با لیزر فعال می‌شود و نتیجه مطلوب را ظرف مدتی کوتاه به دست می‌دهد. ماده سفید کننده پراکسید هیدروژن است که غلظت آن از 40 ـ 25 درصد متغیر است. دندانپزشک هنگام استفاده از محلول‌های غلیظ باید اقدامات احتیاطی را انجام دهد تا حساسیت دندان را کاهش دهد و از آسیب دیدن لب‌ها، لثه‌ها و دیگر بافت‌های دهان جلوگیری کند. به این منظور از وسایل زیر استفاده می‌شود:
- رترکتور گونه
- رابر دم یا محافظ‌های نرم برای پوشاندن لثه‌ها
- خمیرهای بی‌حس کننده‌ای که مینای دندان را تقویت و سخت میکند.
- استفاده تخصصی از فلوراید یا فراورده‌های بی‌حس کننده مشابه
روش‌های سفید کردن دندان ها در خانه
روش‌های مختلفی برای سفید کردن دندان ها در خانه وجود دارد که متداول‌ترین آنها عبارت است از:
- ژل‌ها و نوارهای سفید کننده: این محصولات مستقیماً با مسواک یا با نواری نازک روی دندانها زده می‌شود. این فراورده‌های بر پایه پراکسید معمولاً باید به مدت 14 ـ 10 روز، هر روز یک یا دو بار روی دندانها اعمال شود. ماندگاری نتیجه 4 ماه یا بیشتر است.
- سیستم‌های سفید کننده دارای تری یا پلاک: در این روش پلاک مانند محافظ دهانی با خمیر یا ژل سفید کننده‌ی بر پایه پراکسید پر می‌شود. بیمار باید تری را حداقل به مدت 4 هفته، هر روز یک تا چند ساعت روی دندانها قرار دهد.
- خمیردندان سفید کننده: چون خمیردندان سفید کننده خاصیت سایندگی ملایمی دارد، به از بین بردن لکه‌های روی دندان کمک میکند. البته خمیردندان سفید کننده حاوی مواد شیمیایی یا براق کننده‌هایی است که لکه‌ها را بدون استفاده از عامل بلیچینگ از روی دندانها پاک میکند. خمیردندان سفیدکننده قیمت بالایی ندارد و دندانها را فقط یک درجه روشن‌تر میکند. بعضی خمیردندان‌های سفیدکننده حاوی پراکسید است، اما خمیردندان آن‌قدر روی دندانها باقی نمی‌ماند که اثر مطلوب را ایجاد کند.
مقایسه بلیچینگ دندان در خانه و در مطب
بسیاری از بیمارانی که می‌خواهند برای مراسم مهمی مانند جشن ازدواج آماده شوند، تمایل دارند که ظرف مدتی کوتاه به نتیجه‌ای چشمگیر دست یابند. سفید کردن دندان ها در مطب گزینه‌ای مناسب برای این گروه است. از طرفی سفید کردن دندان ها در خانه با تری و ژل دندانها را به سفیدترین رنگ ممکن درمی‌آورد، اما این روش زمان‌برتر است و باید صبر و پشتکاری یک یا دو ماهه داشت. محلول‌هایی که در مطب به کار برده می‌شود، معمولاً قوی‌تر از کیت‌های بدون نسخه است، به همین دلیل دندانها را سریع‌تر سفید میکند. همچنین دندانپزشک مراقب است که لثه‌های حساس تحریک نشود.
مراقبت پس از درمان زیبایی دندان
رعایت بهداشت دهان و دندان شرط اصلی داشتن دندان‌هایی سفید و درخشان است. مسواک زدن، نخ کشیدن و استفاده از دهانشویه روش‌هایی ضروری برای مراقبت از دندانها و پیشگیری از لک شدن دندانها است. بین دندانها را روزی حداقل یک بار نخ بکشید تا پلاک و ذرات غذای جمع شده بین دندانها پاک شود.
بعد از خوردن و نوشیدنی خوراکی‌های اسیدی دست‌کم 30 دقیقه صبر کنید و بعد مسواک بزنید؛ چون اسید مینای دندان را ضعیف میکند و ممکن است مسواک زدن هنگام ضعیف بودن مینای دندان به آن آسیب بزند.
بعضی غذاها مانند سیب، گلابی، کرفس، هویج، گل کلم و خیار دندانها را تمیزتر نگه می‌دارد و باکتری‌ها را از بین می‌برد. بنابراین سعی کنید این خوراکی‌ها را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا دندان‌هایی سالم و درخشان داشته باشید. توصیه می‌کنیم نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای و نوشابه‌های ورزشی را که می‌توانند دندانها را لک کنند، با نی بنوشید تا کمتر با دندان تماس داشته باشند.
هزینه سفید کردن دندان چقدر است؟
هزیه سفید کردن دندانها به شرایط خاص هر بیمار و نتایج دلخواهی بستگی دارد که ممکن است پس از فقط یک جلسه به دست آید یا چند جلسه درمان برای دستیابی به آن لازم باشد. هزینه سفید کردن تخصصی دندانها متغیر است و به موقعیت کلینیک، فراورده مورد استفاده برای سفید شدن دندانها و دیگر خدمات جانبی بستگی دارد.