انواع روکش دندان (پرسلنی،سرامیکی) پوششی برای دندانهای آسیب دیده

روکش دندان پوششی به شکل دندان است که روی دندانی قرار داده می‌شود که نیاز به ترمیم دارد یا لازم است شکل و آناتومی ایده‌آل آن بازیابی شود. روکش کردن دندان معمولاً زمانی توصیه می‌شود که دندان پوسیدگی وسیع داشته باشد یا شدت آسیب‌دیدگی آن به حدی باشد که نتوان آن را با پر کردن (ترمیم باندینگ) یا دیگر روش‌های ترمیمی حفظ کرد. روکش پروتزی ثابت است که دندانپزشک یا پروستودنتیست آن را با سیمان مخصوص روی باقیمانده دندان یا ایمپلنت می‌چسباند. روکش عموماً برای پوشاندن کامل دندان آسیب دیده یا ایمپلنت (دندان کاشته شده) به کار برده می‌شود.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#f0a26a”]

برای محافظت و نگهداری از دندان، روکش روی تاج آن قرار داده می‌شود. مواد گوناگونی برای ساخت روکش به کار برده می‌شود. هر بیمار می‌تواند روکش مناسب را با توجه به ظاهر، هزینه و دوام آن انتخاب کند. اگر دندانپزشک روکش کردن دندان را به شما توصیه کرد، از ایشان درباره نوع روکش‌های مناسب و مواد به کار برده شده در ساخت آنها سوال کنید. دندانپزشکان ما در [shortcode-variables slug=”name”] بهترین و کم‌هزینه‌ترین نوع روکش را با توجه به شرایط هر بیمار پیشنهاد می‌دهند. شماره [shortcode-variables slug=”number”] پل ارتباطی ما با شما برای دریافت اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت است.[/alert]

چه زمانی روکش کردن دندان ضرورت می‌یابد؟

موقعیت‌های متعددی وجود دارد که لازم است دندان روکش شود. متداول‌ترین شرایطی که روکش دندان را ایجاب می‌کند، عبارت است از:

پر کردن وسیع دندان

چنانچه دندان پوسیدگی یا شکستگی‌ داشته باشد که نیمی از پهنای دندان یا بیشتر را درگیر کرده باشد، لازم است که دندان روکش شود؛ چون در این شرایط دندان باقیمانده در اطراف پرکردگی وسیع ضعیف و مستعد شکستگی است.

عصب‌ کشی

دندان آسیب دیده پس از درمان عصب‌کشی توخالی می‌شود و به این ترتیب احتمال ترک خوردن دندان باقیمانده افزایش می‌یابد. بنابراین دندانی که عصب ‌کشی شده است، تقریباً همواره باید بلافاصله پس از عصب‌کشی روکش شود تا از شکستن آن جلوگیری شود.

سندرم دندان ترک خورده

سندرم دندان ترک خورده به عارضه‌ای گفته می‌شود که داخل دندان بیمار شکستگی وجود داشته باشد و این شکستگی‌ها باعث شود که بیمار در بعضی حالت‌های جویدن دچار درد شود. جویدن چنان تنش و فشاری را به خطوط شکستگی وارد می‌کند که بیمار حس می‌کند دندانش در حال تکه تکه شدن است. در این حالت روکش، دندان را منسجم کنار هم نگه می‌دارد و فشار را مجدداً به صورت یکنواخت روی تمام دندان توزیع می‌کند. درد اکثر بیماران پس از روکش کردن دندان ترک خورده آرام می‌شود.

ساییدگی شدید دندان

اگر بیمار عادت به دندان قروچه و روی هم ساییدن دندان‌ها داشته باشد، دندان‌هایش به مرور زمان کوتاه‌تر خواهد شد. همچنین خوردگی اسیدی مربوط به رفلاکس اسید گوارشی (GERD)، بولیمی (پرخوری روانی) یا افراط در مصرف غذاهای ترش و اسیدی نیز باعث ساییدگی دندان می‌شود. تنها راه ترمیم دندان ساییده شده افزایش بایت و پوشاندن دندان با روکش است.

شکل ناخوشایند دندان

چنانچه شکل یا رنگ دندان‌ها ناخوشایند باشد یا دندان‌ها فاصله‌دار باشد، می‌توان با روکش کردن دندان‌ها ظاهری زیبا و طبیعی به آنها داد. لمینت روشی بسیار موثر و نگهدارنده است که دندان‌های پیشین را بی‌نقص و زیبا می‌کند. روکش زیبایی ونیر به طور سفارشی برای هر بیمار به گونه‌ای ساخته می‌شود که کاملاً طبیعی به نظر برسد و حتی گاهی نیازی به تراش دادن و آماده کردن ساختار باقیمانده دندان نیز ندارد.

دیگر علل روکش کردن دندان

گاهی اوقات ایمپلنت روکش می‌شود تا فاصله بین دندانی که مربوط به دندان غائب است، بسته شود. روش دیگر بستن فاصله بین دندانی بریج است؛ بریج ترمیمی است که از دو روکش و یک دندان مصنوعی تشکیل می‌شود، دندان مصنوعی در فضای خالی قرار می‌گیرد و روکش‌ها روی دو دندان دو طرف این فضای خالی گذاشته می‌شود.

انواع روکش دندان

در ادامه با انواع روکش دندان آشنا می‌شویم.

روکش فلزی

در گذشته برای محافظت و پوشش دادن دندان بیشتر از روکش فلزی استفاده می‌شد. از مزایای فلز می‌توان به دوام بالا، نگهداری آسان و منعطف بودن یا قابلیت بالای شکل‌دهی آن اشاره کرد. از طرفی فلز ظاهر زیبایی ندارد و به همین دلیل برای روکش کردن دندان‌های پیشین و خلق لبخندی جذاب مناسب نیست. بااین حال اگر دندان آسیب دیده در عقب دهان و دور از دید باشد، روکش فلزی گزینه مناسبی به شمار می‌رود.

روکش فلزی ارزان‌تر از روکش پرسلینی است، البته بعضی از روکش‌های فلزی، مانند روکش طلا گران‌تر هستند. فلز مورد استفاده برای ساخت روکش باید منعطف باشد و در برابر زنگ زدن مقاوم باشد.

روکش پرسلنی

روکش پرسلنی به دلیل ظاهر طبیعی و زیبایی که دارد، روکشی پرطرفدار محسوب می‌شود. پرسلین در سایه‌های رنگی مختلف تولید می‌شود تا بتوان روکش را دقیقاً همرنگ دندان‌های بیمار تهیه کرد. دوام پرسلین از فلز کمتر است و احتمال دارد که به مرور ترک‌ بخورد و لب‌پر شود. دوام متوسط روکش فلزی 15 ـ 10 سال است، حال آن که روکش پرسلنی بیش از 10 ـ 5 سال عمر نمی‌کند. با این حال روکش پرسلنی برای پوشش دادن دندان‌های پیشین یعنی دندان‌هایی توصیه می‌شود که فلز به دلیل ظاهر ناخوشایند گزینه مناسبی برای آنها نخواهد بود.

روکش سرامیکی

روکش سرامیکی ارزان‌تر از روکش پرسلینی است. پرسلین و سرامیک خواص مشابهی دارند، اما نقطه ضعف سرامیک این است که در برابر لک شدن مقاوم نیست. دلیل راحت‌تر لک شدن سرامیک این است که سرامیک خلل و فرج بیشتری نسبت به پرسلن دارد و مصرف قهوه، چای سیاه، کولا و خوراکی‌های دیگر به لک شدن آن می‌انجامد. ازآ نجایی که روکش‌های سرامیکی را نمی‌توان سفید کرد، لازم است که روکش‌ها در صورت تغییر رنگ هر 5 ـ 3 سال یک بار تعویض شوند.

روکش پرسلنی جوش خورده به فلز

روکش پرسلنی جوش خورده به فلز  نسبت به روکش‌های سرامیکی یا پرسلینی دوام بیشتری دارد و برای روکش کردن دندان‌هایی مناسب است که به شدت آسیب دیده‌اند و نیاز به حمایت ساختاری دارند. این روکش از بیرون شبیه دندان طبیعی است، اما لایه نازکی از فلز داخل آن یا به صورت مشخص روی خط لثه وجود دارد که باعث می‌شود به اندازه روکش پرسلینی زیبا نباشد.

مراحل روکش کردن دندان

اگر دندان شکسته باشد یا عصب ‌کشی شده باشد، اول دندان باید تقویت شود، به عبارت دیگر دندان باید پر شود تا مقدار کافی از دندان برای نگه داشتن روکش وجود داشته باشد. مراحل روکش کردن دندان عبارت است از:

• دندانپزشک دندان را به صورت موضعی بی‌حس می‌کند.
• مقداری از دندان تراش داده می‌شود تا فضای کافی برای قرارگیری روکش ایجاد شود، سپس با ماده‌ای خمیری شکل یا با اسکنر دیجیتال از دندان‌ها قالب گرفته می‌شود.
• سپس دندانپزشک رنگ دندان‌های بیمار را از روی راهنمای رنگ مشخص می‌کند یا از دندان‌ها عکس می‌گیرد تا متخصص لابراتوار روکش‌هایی تهیه کند که دقیقاً همرنگ بقیه دندان‌های بیمار باشد.
• روکش موقت با استفاده از قالب‌گیری یا استنت دندان طبیعی از رزین یا آکریلیک تهیه می‌شود. این روکش موقت با سیمان موقت روی دندان چسبانده می‌شود تا بتوان پس از آماده شدن روکش دائمی به راحتی آن را جدا کرد.
• معمولاً بیمار چند هفته پس از روکش موقت مجدداً به کلینیک مراجعه می‌کند. دندانپزشک در صورت لزوم دندان را بی‌حس می‌کند و روکش موقت را برمی‌دارد. سپس روکش دائمی را روی دندان قرار می‌دهد و بررسی می‌کند که روکش اندازه باشد، بایت مشکلی نداشته باشد و لبه‌های روکش صاف باشد. دندانپزشک دستکاری‌های لازم را انجام می‌دهد و سپس روکش را با سیمان دائمی یا چسب دندان می‌چسباند.

ماندگاری روکش

انتظار می‌رود که روکش به طور متوسط 20 ـ 10 سال دوام داشته باشد. از آنجایی که روکش در معرض خطر شکستگی و پوسیدگی قرار دارد، بیمار باید هنگام مسواک زدن و کشیدن نخ اطراف دندان‌های روکش شده بیشتر دقت کند تا لازم نباشد که روکش مرتب عوض شود. چنانچه دندان‌ها با روکش‌های تمام سرامیکی یا ونیر پوشانده شده باشد، به بیمار توصیه می‌شود که برای محافظت از پرسین در برابر شکستگی و افزایش طول عمر آن از محافظ دهانی استفاده کند.

هزینه

هزینه روکش کردن دندان به مواد به کار برده شده و تخصص دندانپزشک و متخصص لابراتوار بستگی دارد.