بوی بد دهان عمدتا به علت وجود باکتری تولیدکننده‌ی سولفوری است که به‌طور عادی در سطح زبان و در گلو زندگی می‌کند. گاهی اوقات این باکتری‌ها شروع به شکستن پروتئین‌هایی، به میزان بسیار بالایی، می‌کنند و باعث می‌شود تا ترکیبات سولفور بدبو و فرار از پشت زبان و گلو آزاد شوند. حدود 2.4 درصد از جمعیت بزرگسال از بوی بد دهان رنج می‌برند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#f0a26a”]
داشتن بوی بد دهان می‌تواند تأثیر بسزایی روی فرد داشته باشد. به خاطر بوی بد دهان ممکن است افراد دیگر از نزدیک شدن به آن فرد اجتناب کنند یا از او روی گردانند. این امر ممکن است موجب از دست دادن اعتماد به نفس او شود. متخصصین ما در [shortcode-variables slug=”name1″] بهترین درمان‌ها را با توجه به علت بروز مشکل بوی بد دهان به شما توصیه خواهند کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت می‌توانید با ما از طریق [shortcode-variables slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[/alert]
علل
برخی از مهم‌ترین علت‌های بوی بد دهان عبارت‌اند از:
- باکتری‌ها: اکثر موارد بوی بد دهان ناشی از جرم‌ها (باکتری‌ها) یا آلودگی‌هایی هستند که دردهان تشکیل می‌شوند.
- بوی بد دهان در صبح: اکثر افراد بعد از خواب شبانه‌ی خود تا حدی دهانی بدبو دارند. این امری عادی است و به خاطر خشک شدن دهان و بی‌تحرک بودن آن در حین خواب رخ می‌دهد. معمولاً می‌بینیم که جریان بزاق دهان به محض خوردن صبحانه افزایش می‌یابد.
- خشکی دهان: بوی بد دهانی که با خشکی دهان در ارتباط است از کاهش مکانیسم پاک‌کنندگی دهان در نتیجه‌ی کاهش جریان بزاق ناشی می‌شود. علل بسیاری برای خشکی دهان وجود دارد. رایج‌ترین علت آن بعد خواب شبانه می‌باشد.
- غذاها و نوشیدنی‌ها: مواد شیمیایی موجود در بعضی غذاها می‌تواند وارد جریان خون شوند و سپس از طریق ریه‌ها، با تنفس به بیرون رانده شوند. اکثر افراد بوی سیر و غذاهای ادویه‌دار را در تنفس فردی دیگری که به تازگی آن‌ها را خورده است، تشخیص می‌دهند. غذاهای گوناگون دیگر و داروها می‌توانند باعث بد بو شدن دهان شوند. این نوع بوی دهان موقتی بوده و به راحتی با اجتناب از خوردن این غذاها برطرف می‌شود. (اگرچه برخی از مردم روزانه غذاهای تند و ادویه‌دار مصرف می‌کنند. در نتیجه همیشه بویی در هنگام تنفسشان دارند که به خصوصیتی عادی در آن‌ها تبدیل شده است)
- داروها: اگر دارویی باعث بروز این مشکل در شما شود با پزشک خود درباره‌ی جایگزین کردن آن با داروهای دیگر صحبت کنید. داروهایی که باعث بوی بددهان می‌شوند عبارت‌اند از:
- بتل (Betel)
- کلرال هیدرات
- نیتریت‌ها و نیترات‌ها
- دایمتیل سولفوکسید
- دیسولفیرام
- بعضی از داروهای شیمی‌درمانی
- فنوتیازین‌ها
- آمفتامین‌ها
- لیتیوم
- قرص آب (قرص‌های ادرارآور)
- بیسفوسفونات‌ها
اگر فکر می‌کنید که دارویی ممکن است باعث بدبو شدن دهان می‌گردد، فهرست عوارض جانبی در دفترچه راهنمایی را که در بسته بندی دارو قرار دارد چک کنید.
- سیگار کشیدن: اکثر فردی سیگاری باشد تنفسش بدبو می‌شود. ترک کردن سیگار تنها راه علاج این نوع بوی بد دهان است. سیگار کشیدن همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های لثه را که علت دیگری برای بوی بد دهان می‌باشند، بالا می‌برد.
- رژیم غذایی: رژیم غذایی، غذا نخوردن یا روزه گرفتن می‌تواند باعث بد بو شدن دهان شود. این به خاطر مواد شیمیایی بنام کتون‌ها می‌باشد که از طریق شکستن و تفکیک چربی‌ها در بدن ایجاد می‌شوند. بعضی از این کتون‌ها همراه با تنفس خارج می‌شوند. رژیم‌های غذایی با کربوهیدرات پایین نیز می‌تواند باعث بروز این مشکل گردند.
- علل پزشکی: علل پزشکی، به غیراز مشکلاتی در سلامت دهان و دندان، تقریباً متداول و معمول نیستند. علت‌های احتمالی عبارت‌اند از:
- مشکلاتی در بینی
- عفونت‌های سینوسی
- عفونت‌های گلو مانند ورم لوزه‌ها
- عفونت‌های دهانی مانند آبسه‌ی دندان
- عفونت‌ها یا تومورهای ریوی
- برونشیت
- برگشت اسید معده یا یک عفونت معده بنام هلیکوباکتر پیلوری
- دیابت
- اختلالات و مشکلات شدید کلیوی یا کبدی
در این موارد، معمولاً علائم دیگری نیز وجود دارند که دال بر یک علت است؛ به‌طور مثال، گرفتگی بینی، درد سینوس، درد و ناراحتی در قفسه‌ی سینه، تب بالا و غیره. اگر در غیر این صورت در وضعیت خوبی باشید و علائم دیگری به‌غیراز بوی بد دهان ندارید، این بوی بد احتمالاً ناشی از تشکیل باکتری‌ها در دهان شما باشد و احتمال وجود علت‌های پزشکی دیگر بسیار اندک است.
علائم
ویژگی‌ها و علائم همراه با بوی بد دهان می‌توانند شامل این موارد باشند:
- لایه‌ای سفید روی زبان خصوصاً در عقب زبان
- خشکی دهان
- انباشتگی پلاک در اطراف دندان‌ها
- ترشح مخاط از حفره‌های بینی در دهان، یا خلط
- بدبویی دهان در هنگام صبح و سوزش زبان
- بزاق غلیظ و نیاز مداوم به خالی کردن گلو از مایعات مخاطی
- مزه‌ی فلزی تلخ یا ترش همیشگی دردهان
درمان
درمان این مشکل به علت آن بستگی خواهد داشت.این درمان‌ها عبارت‌اند از:
درمان‌های دندانپزشکی
اگر بوی بد دهان به خاطر ابتلا به بیماری‌های لثه باشد، دندانپزشک می‌تواند این بیماری را درمان کند یا شمارا به یک پریودنتیست (متخصص در درمان و ترمیم بافت‌های لثه) ارجاع دهد. بیماری لثه می‌تواند موجب عقب رفتن بافت‌های لثه از دندان و تشکیل پاکت در اطراف دندان شود. اگر میزان پلاک انباشته شده (یک لایه‌ی آشکاری از باکتری‌ها) در اطراف دندان‌هایتان بیش از حد شده باشد، دندا‌نپزشکتان ممکن است استفاده از دهان شویه آنتی میکروبیال بخصوصی را به شما توصیه کند. اگر بوی بد دهانتان از بین نرفت، باید برای انجام تمیز کردن عمقی لثه جهت برطرف کردن باکتری‌ها و پلاک بین دندان‌هایتان، به دندانپزشک مراجعه کنید.
مسواک زدن
دندان‌هایتان را حداقل دو بار در روز مسواک بزنید. از یک برس مسواک نرم و یک خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. سر مسواک باید کوچک باشد تا حدی که به همه‌ی نواحی دهان برسد. زمان صرف شده برای مسواک زدن، باید حداقل دو دقیقه باشد تا بتوانید همه‌ی نواحی دهان را (داخل، بیرون و سطح روی هر دندان) پوشش دهد. هر 3 تا 4 ماه یک‌بار مسواک خود را عوض کنید.
به‌طور ایده‌آل، دندان‌هایتان را یا قبل از صبحانه و یا حداقل یک ساعت بعد از خوردن غذا مسواک کنید. این کار می‌تواند کمک به جلوگیری از ساییدگی و فرسایش دندان گردد.
استفاده از دهان‌شویه
از دهان‌شویه‌ها به طور روزانه استفاده کنید. مواد شیمیایی موجود در دهان‌شویه کمک می‌کنند تا جرم‌ها (باکتری‌ها) از بین رفته و یا هر گونه مواد شیمیایی را که موجب بد بو شدن دهان می‌گردند، خنثی شوند. توصیه‌ی اینکه کدام نوع دهان‌شویه بیشترین تأثیر را برای شما خواهد داشت، کاری دشوار است. تعدادی از تحقیقات و آزمایش‌های علمی در این زمینه نشان داده‌اند که مواد تشکیل‌دهنده‌ی مختلف در دهان‌شویه‌ها برای کاهش بوی بد دهان مناسب هستند. این مواد عبارت‌اند از: کلرهگزیدین، ستیل پیریدینیوم کلرید، کلرین دی‌اکسید، زینک کلرید و تری کلوزان.
تمیز کردن زبان
به تمیز کردن روزانه‌ی قسمت عقب زبانتان نیز توجه داشته باشید. برخی افراد این کار را با یک مسواک نرمی که در دهان‌شویه قرار داده‌اند (نه با خمیردندان) انجام می‌دهند. یک راه بهتر و راحت‌تر این است که از داروخانه، وسیله‌ی پلاستیکی مخصوص برای تراشیدن لایه‌ی روی زبان تهیه کنید. باید آن را تا آن جاییکه امکان دارد در عقب زبان قرار دهید و سپس به‌آرامی آن را به سمت جلو بکشید تا هر گونه پوشش و لایه‌ای که روی زبان قرارگرفته است برطرف شود. برخی مطالعات نشان می‌دهند که وسیله‌های تراش دهنده‌ی زبان یا پاک‌کننده‌های آن تأثیری بیشتری نسبت به مسواک‌ها در درمان بوی بد دهان دارند.
جویدن آدامس
بعضی افراد بعد از هر وعده‌ی غذایی، آدامس بدون قند می‌جوند. اینکه جویدن آدامس تا چه اندازه به کاهش بوی بد دهان کمک می‌کند، مشخص نیست اما می‌دانیم که جویدن آدامس جریان بزاق دهان را افزایش می‌دهد. بزاق دهان به شستشوی دهان کمک می‌کند و باعث می‌شود تا هر گونه آلودگی باقی‌مانده از غذاها پاک شود.
غذاها و نوشیدنی‌ها
مواد قندی و غذاهای شیرین در دهان از جمله غذاهای عمده‌ای هستند که باعث می‌شوند جرم‌ها (باکتری‌ها) اسیدی تولید کنند که می‌تواند به پوسیدگی دندان منجر شود. غذاهای اسیدی و نوشیدنی‌ها نیز از عوامل اصلی در سایش دندان‌ها می‌باشند؛ بنابراین چند نکته برای مصرف برخی غذاهای وجود دارد که باید به آن‌ها اشاره کنیم:
- مقدار مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین و قنددار را کمتر کنید. خصوصاً از این خوراکی‌ها برای میان وعده استفاده نکنید.
- سعی کنید مقدار اسیدی را که به دندان‌هایتان برخورد می‌کند را کاهش دهید؛ بنابراین مصرف نوشیدنی‌های گازدار و آب‌میوه‌ها را محدود کنید زیرا این نوشیدنی‌ها خاصیتی اسیدی دارند. شاید تنها بتوانید روزی یک‌بار از این نوشیدنی‌ها مصرف کنید. در غیر این صورت نوشیدنی‌هایی انتخاب کنید که خاصیت اسیدی کمتری دارند، مانند آب ساده، شیر، چای، یا قهوه (بدون شکر).
- هنگام مصرف هر نوع نوشیدنی اسیدی، مانند نوشابه‌های گازدار و آب‌میوه‌ها، سریعاً آن را بنوشید آن را دهانتان نچرخانید یا برای مدتی دردهانتان نگه ندارید.
- حداقل یک ساعت بعد از خوردن یا نوشیدن هر ماده خوراکی، خصوصاً خوراکی‌های اسیدی، دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
- به‌علاوه، در طول یک ساعت بعد از استفراغ دندان‌هایتان را مسواک نزنید، زیرا استفراغ حاوی مقداری اسید معده است که در دهان باقی می‌ماند.