کودک بالاخره دندان‌های شیری خود را از دست می‌دهد و مرحله از دست دادن دندان‌های شیری مرحله مهمی از رشد کودک است اما از دست دادن یک دندان‌دائمی موضوعی ناراحت کننده است. زمانی که یکی از دندان‌های دائمی لق شوند، فرد نگران از دست دادن آن دندان برای همیشه، نیاز به ترمیم آن دندان با هزینه بسیار، یا ایجاد یک مشکل جدی خواهد شد. دندان‌های دائمی به دلایل مختلفی، از جمله آسیب، ساییدن، گاز زدن به چیزهای سفت، یا بیماری لثه لق می‌شوند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#f0a26a”] آیا لق شدن دندان باعث شادمانی می‌شود یا باعث نگرانی؟ پاسخ این سوال تا حد زیادی به سن لق شدگی دندان بستگی دارد. برای یک کودک کلاس اول، لق شدن دندان یکی از مراحل طبیعی رشد است. برای یک جوان، لق شدن دندان به این معنی است که فرد باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کند. در ادامه جزئیات بیشتری را در مورد علل لق شدن دندان‌های کودکان و بزرگسالان توضیح خواهیم داد.[shortcode-variables slug=”name1″]، متخصص دندانپزشکی، می‌تواند با ارایه اطلاعات بیشتر، شما را در زمینه لق شدن دندان کودکان و راه‌های معالجه مناسب یاری کند. می‌توانید برای رزرو نوبت از طریق شماره [shortcode-variables slug=”number”] تماس حاصل فرمایید.[/alert]
لق شدن دندان کودکان
اگر سن شما آنقدر زیاد هست که بتوانید این مقاله را بخوانید، بدون شک یک بار فرآیند از دست دادن دندان‌های شیری را تجربه کرده‌اید. 20 عدد دندان شیری انسان در حدود سن شش سالگی شروع به لق شدن یا افتادن می‌کنند، و ممکن است حدود یک سال زودتر یا دیرتر لق شده و بیفتند. علت لق شدن و افتادن دندان چیست؟ در حقیقت فشار دندان‌های دائمی در حال رشد از زیر باعث لق شدن و افتادن دندان‌ها می‌شوند. همزمان با رشد ریشه دندان‌های بزرگسالی در زیر ریشه‌ی دندان‌های شیری، ریشه‌ی دندان‌های شیری به تدریج تجزیه شده و جذب بدن می‌شود. سپس دندان‌های شیری که دیگر توسط ریشه‌هایشان حمایت نمی‌شوند، لق شده و می‌افتند. زمانی که به دندان‌های افتاده‌ی کودک نگاه می‌کنید، به نظر می‌رسد که فقط قسمت بالای دندان افتاده است؛ علت این امر این نیست که ریشه دندان هنوز در زیر لثه قرار دارد، بلکه به این دلیل است که ریشه دندان‌ها جذب بدن شده است.
لق شدن دندان‌های شیری- مخصوصا هنگام خوردن- آزار دهنده و ناخوشایند است. اما کودکی که دارای دندان لق است باید غذاهای سالم (مانند سوپ) خورده و بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کند. اگر کودک می‌خواهد دندان لق را بکند، می‌توانید با دستمال کاغذی دندان را گرفته و آن را بچرخانید. اگر با این کار دندان کنده نشد، بیشتر تلاش نکنید. هنگامی که زمان مناسب برسد، دندان خواهد افتاد.
دندانی که افتاده یک جای خالی از خود بر جا می‌گذارد. با قرار دادن یک تکه پارچه یا گاز مرطوب بر روی محل، می‌توانید مانع خونریزی شوید. سپس زمان آن است که دندان افتاده را زیر بالش کودک قرار دهید. افتادن اولین دندان یک موقعیت بسیار عالی است که به کودک یادآوری کنید مراقبت و نگهداری از دندان‌های دائمی از اهمیت بسیاری برخوردار است.
معمولا دندان‌های شیری به همان ترتیبی که رشد می‌کنند، می‌افتند- یعنی ابتدا دو دندان پایین جلو و سپس چهار دندان بالای جلو می‌افتند. اما اگر دندان‌های کودک به دلیل ضربه‌ی وارد شده به دندان، قبل از موعد لق شدند، باید به دندان پزشک مراجع کنید. اگر دندان کاملا از بین رفته بود، دندان پزشک استفاده از یک فضا نگهدارنده را توصیه می‌کند. فضا نگهدارنده یک حلقه‌ی سیمی کوچک است که مانع حرکت دندان‌های طرفین فضای خالی به سمت یکدیگر می‌شود. فضا نگهدارنده، فضا را برای رشد دندان دائمی به جای دندان شیری از دست رفته نگه داشته و به هماهنگی دندان‌های نیش کمک می‌کند.
لق شدن دندان‌های دائمی
لق شدن دندان‌های دائمی امری ناخوشایند است. زمانی که یکی از دندان‌های دائمی لق می‌شوند، فرد نگران می‌شود که آیا آن دندان خواهد افتاد، آیا نیاز به ترمیم دارد، یا آیا مشکلی جدی برای او پیش خواهد آمد. دندان‌های دائمی به دلایل مختلفی، از جمله ضربه، ساییدگی و خرد شدن، گاز زدن به چیزهای سفت یا بیماری لثه لق می‌شوند. نیاز نیست فرد برای تمام دندان‌های دائمی لق شده به دندان پزشک مراجعه کند اما در برخی موارد حتما باید به دندان پزشک مراجعه کرد.
دندانی که کمی لق شده است
اگر دندانی که ضربه دیده کمی لق شده باشد، معمولا به خودی خود دوباره سفت می‌شود. ممکن است در دوران بهبودی کمی خونریزی از لثه وجود داشته باشد. از جویدن یا گاز زدن با دندان لق خودداری کرده و چند روز غذاهای نرم بخورید. دندان را تکان ندهید و سعی نکنید آن را حرکت دهید مگر در ابتدای کار اگر دندان کج شده بود برای قرار دادن مجدد دندان در سر جایش آن را کمی تکان دهید. اگر پس از چند روز دندان سر جایش سفت نشد، به دندان پزشک مراجعه کنید تا اطمینان حاصل کنید که ضربه‌ی وارد شده آنقدر که فکر می‌کردید شدید نبوده است.
سائیدگی
اگر دندان‌هایتان را به یکدیگر می‌سائید و اکنون یک یا چندتا از دندان‌هایتان لق هستند، باید سریع به یک دندان پزشک مراجعه کنید. مشکل ساییدگی دندان را می‌توان به راحتی درمان و از دندان‌های دیگر محافظت کرده و مانع ایجاد آسیب‌های دیگر شد. احتمالا دندان پزشک یک محافظ دندان برای فرد تجویز می‌کند که فرد باید از آن، مخصوصا در هنگام خواب استفاده کند تا دندان‌ها به یکدیگر سائیده نشوند.
بیماری لثه
یکی از رایج‌ترین علل لق شدن غیر منتظره دندان‌های دائمی، بیماری لثه است. بیماری لثه با ورم، عفونتی که باعث قرمزی لثه می‌شود، حساسیت لثه‌ها و خونریزی از لثه‌ها در هنگام مسواک زدن شروع می‌شود. اگر بیماری لثه درمان نشود، پیشرفت کرده و به پریودنتیت (التهاب لثه) تبدیل می‌شود. پریودنتیت در اثر تشکیل پلاک در بالا و پایین خط لثه به وجود می‌آید. اگر پلاک‌ها از بین نروند، سفت شده و به جرم دندان تبدیل می‌شوند و باعث حساسیت و تخریب بافت لثه می‌گردند. سپس لثه‌ها خونریزی کرده و به تدریج از دندان‌ها جدا شده و کیسه‌هایی حاوی باکتری که باعث تشدید عفونت می‌شوند تشکیل می‌شود.
اگر فرد دندان‌های خود را به یکدیگر نسائیده و ضربه‌ای که باعث لق شدن دندان شود به دندان او وارد نشده باشد، باید فورا برای بررسی وضعیت سلامت لثه‌ها به دندان پزشک مراجعه کند، مخصوصا اگر هر یک از علائم زیر را نیز داشته باشد:
- خونریزی از لثه‌ها در هنگام مسواک زدن و پس از آن
- قرمزی، تورم و حساسیت لثه‌ها
- بو یا طعم بد دهان
- جدایی لثه‌ها از دندان‌ها
- تشکیل کیسه‌های عمیق بین دندان‌ها و لثه‌ها
- لق شدن یا تغییر دندان‌ها
- تغییر نحوه‌ی قرارگیری قرار گیری دندان‌ها در هنگام گاز زدن، یا تغییر در نحوه‌ی قرار گیری دندان‌های مصنوعی جزئی (دندان‌های مصنوعی که یک دست کامل نباشد، بلکه به صورت تکی بین دیگر دندان‌ها قرار گیرند)
ممکن است دندان‌های دائمی در اثر ضربات وارده به دندان نیز لق شوند.
روش های معالجه دندان لق شده کودکان
صرف نظر از علت لق شدن دندان، برای نجات دندان‌های دائمی لق شده به مراقبت و درمان فوری نیازاست. درمان دندان‌های دائمی لق شده به شرایط فرد بستگی دارد اما شامل موارد زیر است:
پاکسازی عمیق
یک پاکسازی پریودنتیت کامل می‌تواند پلاک‌ها و باکتری‌های سطح دندان‌ها را از بین ببرد. برای درمان بیماری لثه، پاکسازی اولین مرحله است.
اسپلینت کردن دندان
گاهی می‌توان برای محافظت بیشتر از دندان، دندان لق را توسط اسپلینت به دندان کناری متصل کرد. اسپلینت تکه‌ای فلز نازک است که به پشت یا بالای دندان‌ها متصل می‌شود.
تنظیم بایت
بخش کوچکی از مینای دندان برداشته می‌شود تا نیروهای بیش از حد و منحرف کننده بر دندان لق وارد نشوند و به این روش از دندان محافظت شده و به بهبود آن کمک می‌شود.
محافظ شبانه
شب‌ها (یا در زمان‌های پر استرس) از یک ابزار دهانی پلاستیکی و نرم که شبیه به یک محافظ دهان ورزشی است استفاده می‌شود تا فشار وارده به دندان‌ها و فک کاهش یابد.
جراحی پریودنتیت
در مواردی که بیماری پیشرفت کرده باشد، متخصص بیماریهای لثه باید به قسمت زیر لثه و یا بافت تخریب شده توسط بیماری را ترمیم کند.